Pierwsze objawy niedosłuchu starczego

Pogorszenie lub utrata słuchu w wieku podeszłym stanowią niezwykle ważną kwestię społeczną, bowiem są to jedne z najpowszechniej występujących niesprawności, wywierających niekorzystny wpływ na jakość życia. Jakie są pierwsze objawy, które powinny zaniepokoić i skłonić do wizyty u lekarza specjalisty?

Mechanizm powstawania niedosłuchu starczego

Niedosłuch starczy, zwany także głuchotą starczą, jest powszechnym zjawiskiem w populacji osób powyżej 65 roku życia. Schorzenie to polega na powolnym, stałe postępującym, obustronnym i symetrycznym upośledzeniu zdolności percepcji słuchowej, skutkującym zaburzeniami swobodnej komunikacji z otoczeniem. Tempo procesów starzenia się zmysłu słuchu jest kwestia osobniczą. Powszechnie uważa się, że upośledzenie percepcji słuchowej rozpoczyna się po 30 roku życia. Źródła schorzenia mają charakter centralny, obwodowy i poznawczy.

Niedosłuch starczy spowodowany jest degeneracją w obrębie ucha wewnętrznego, czyli odbiorczej części narządu słuchu. Zmiany zwyrodnieniowe obejmują nerw ślimakowy, ośrodki i drogi słuchowe OUN. Mimo że, zanikają elementy zmysłowe narządu Cortiego i prążka naczyniowego, za główną przyczynę utraty słuchu w wieku podeszłym, uważa się zmiany w pniu mózgu i opóźnioną transmisję synaptyczną, będącą następstwem zmniejszenia liczby neuronów.

Etiologia niedosłuchu starczego

Niedosłuch starczy nie jest niezależny od czynników zewnętrznych, decydujących o stopniu jego zaawansowania. Badacze wskazują na rozmaite negatywne czynniki mające swoją genezę w niewłaściwej diecie, szkodliwym stylu życia, narażeniu na stres, czy w nadmiernej ekspozycji na hałas. Ryzyko niedosłuchu zwiększają również alkohol, nikotyna, leki, cukrzyca, otyłość i choroby układu krążenia.

Objawy niedosłuchu starczego

Postępująca inwolucja narządu słuchu prowadzi do uszkodzenia struktur anatomicznych i wystąpienia pierwszych objawów niedosłuchu starczego. Jego najbardziej charakterystyczne symptomy to łagodne i stopniowe narastanie obustronnego pogorszenia słuchu współwystępujące z upośledzeniem w zakresie słyszenia wysokich częstotliwości, powyżej 4000 Hz. W następnej fazie pojawiają się problemy z percepcja sygnałów z zakresu częstotliwości od 1000 Hz do 4000 Hz. Kolejnym etapem jest utrata zdolności słyszenia tonów poniżej 1000 Hz. Zakres ten obejmuje właściwe rozumienie mowy, co ma znaczny wpływ na jakość życia seniora, gdyż utrudnia płynną komunikację. Badania audiometryczne wykazują pogorszenie zdolności rozumienia mowy, problemy w lokalizacji źródła dźwięku i dodatnie wyrównanie głośności. Wśród 70-latków 96,2% skarży się na trudności w rozumieniu rozmów w zatłoczonych pomieszczeniach, gdy wiele osób mówi równocześnie. Problemem staje się również oglądanie telewizji, słuchanie radia, a rozmowy przez telefon budzą irytację. Chory doświadcza uciążliwych szumów i musi wielokrotnie dopytywać i prosić o powtórzenie.

Konsekwencją zaburzenia słuchu u osób w wieku podeszłym, jest nieodwracalne ograniczenie dostępu do bodźców dźwiękowych, co powoduje znaczące ograniczenie funkcjonowania i sprzyja rozwojowi kolejnych schorzeń. Niedosłuch wyraźnie zwiększa ryzyko wystąpienia depresji i stanów lękowych. Osoby niedosłyszące stają się nerwowe, podnoszą głos. Opieka nad osobami starczymi musi obejmować sposoby monitorowania i terapii zaburzeń funkcji zmysłów.

Podsumowanie

Niedosłuch starczy jest następstwem zmian inwolucyjnych i dolegliwością nieuleczalną. Jednakże nie musi skutkować obniżeniem jakości życia i wycofaniem się z uczestnictwa w życiu społecznym. Skutecznym sposobem radzenia sobie z osłabiona zdolnością percepcji słuchowej jest aparat słuchowy.